Ekspresowo Nouakchott i Rosso

     Większą część dzisiejszego dnia postanawiamy przeznaczyć na odkrywanie uroków stolicy Mauretanii. Plan jest jednak jeszcze bardziej ambitny, bo wieczorem chcemy przekroczyć granicę z Senegalem na południu w Rosso.

     Nouakchott jest jedną z najmłodszych stolic afrykańskich, ustanowiono ją po odzyskaniu niepodległości w 1960r. A jeszcze na początku XXw. w miejscu dzisiejszego miasta istniała tylko pustynna studnia. W 1904 roku zbudowano tu niewielki posterunek wojsk francuskich, a w latach 20-tych fort i lotnisko do obsługi samolotów pocztowych.

     Dziś miejsce to zamieszkuje prawie 1mln mieszkańców, a stolica jest atrakcyjnie położona niedaleko wybrzeży Atlantyku oraz bezpośrednio na trasie biegnącej do senegalskich miast Saint Louis i Dakar, historycznie o dużym znaczeniu gospodarczym dla Mauretanii.

     Po powrocie ze spaceru wszyscy są już na nogach i zasiadamy do śniadania. Zaraz po jedzeniu mają się zjawić mechanicy, których polecili nam właściciele hostelu. Chcemy ocenić szansę na naprawę busa Marcina i Bartka i podjąć decyzję co do dalszej trasy.

     W trakcie kiedy ważą się losy zepsutego busa, postanawiamy wybrać się do centrum miasta. Niestety Nouakchott nie może pochwalić się długą listą zabytków, a właściwie nie ma ich wcale.

     Z racji krótkiej historii miasta, nie przyciąga ono wielu turystów, jest traktowane bardziej jako przystanek i baza noclegowa na drodze do Senegalu lub Maroka.

     Próbujemy odszukać uliczki targu miejskiego, który jest jednym z bardziej interesujących miejsc. Jednak Nawakszut, jako wielka aglomeracja w Afryce, stanowi duże zagrożenie dla niezależnego turysty, w dzielnicach slumsów zdarzają się napady na białych i kradzieże. W grupie czujemy się jednak bezpiecznie.

     Spacer po targu był dla nas jednym z większych przeżyć i takim pierwszym posmakowaniem Czarnego Kontynentu. Nagle znaleźliśmy się wśród w koło krzątających się Murzynów w dziwnych strojach, wśród afrykańskich kobiet ubranych bardzo jaskrawo i kolorowo, wśród sympatycznych, obserwujących każdy nasz ruch dzieci.

     Wszystko to robiło niesamowite wrażenie i pozwalało poczuć na sobie oddech afrykańskiego ducha. My zapuszczaliśmy się coraz głębiej, między kolory, egzotyczne owoce i przyprawy, między ludzi i ich uśmiechy, słowem, wszystkie zmysły maksymalnie wyostrzone.

     Niestety Mauretańczycy nie są przyjaźnie nastawieni do aparatów fotograficznych ani tym bardziej do osób, które są w ich posiadaniu. Wszyscy od razu krzyczą "no foto" nawet jak aparat wisi sobie bezwładnie na szyi, zasłaniają przy twarz lub odwracają głowę. Nie lubią patrzeć nawet w nieobsługiwany obiektyw.

     Dużo większe zaufanie budzimy chowając aparaty lub robiąc zdjęcia ukradkiem. Tym samym większości scenerii, interesujących straganów i ludzi nie udało nam się sfotografować.

     Odwiedzamy też na chwilę sam koniec targu i jego biedniejsze rejony, gdzie panuje nieco odmienna atmosfera. Grunt pod nogami zmienia nam się w błotnistą maź, w powietrzu unosi się zapach zepsutych ryb, jest ciasno i brudno, tutaj biały człowiek nie zagląda często.

     Otacza nas coraz więcej ludzi z czarnym kolorem skóry, jest to ludność napływowa z południa Afryki. Południe Mauretanii zamieszkują członkowie murzyńskiej grupy etnicznej zwanej Wolofami.

     Wolofowie kontrolują dziś znaczną część handlu w regionie, zwłaszcza w Senegalu. Posługują się językiem wolof, który dzięki ich dominacji ekonomicznej i liczebnej, powoli wypiera w tej części świata języki francuski i angielski.

     Tradycyjnym zajęciem Wolofów jest handel i żarowe rolnictwo, w mniejszym zakresie także rybołówstwo, myślistwo i hodowla. Lud ten posiada także dobrze rozwinięte rzemiosło - głównie tkactwo oraz obróbka metali, drewna i kości.

     Z targu ruszamy do mechanika sprawdzić diagnozę i postępy w pracach nad ożywieniem busa Marcina i Bartka.

     Docieramy do warsztatu, gdzie naprawa idzie już pełną parą. Głowica zdemontowana, diagnoza o uszczelce stała się faktem. Mechanicy zapewniają, że jutro przed południem samochód będzie skończony.

     Podczas rozmowy na tarasie zapadają wiążące decyzje. Wspólne czekanie na auto do dnia jutrzejszego wydaje się bezcelowe dla całej grupy, tym bardziej, że znając realia afrykańskie, naprawa najprawdopodobniej się przedłuży.

     Bartek z Marcinem zostają kolejną noc w hotelu i odbierają jutro auto. Asia zostaje przygarnięta do auta Borówy i Dymitra i ruszamy z ambitnym planem przekroczenia dzisiaj granicy z Senegalem. Wizy do Senegalu i Mauretanii mamy wielokrotne, więc w razie kłopotów jedno auto wróci na pomoc.

     Jest późne popołudnie, a my mamy do zrobienia około 300km do małego przejścia granicznego Diama-Maka, które zamykają oko godziny 18-ej. Wiemy od początku, że dojazd tam zajmie więcej czasu, więc decydujemy się na zmianę trasy i przekroczenie granicy w Rosso, do którego mamy około 200km i funkcjonuje do godz. 20-ej.

     Przejście w Rosso budzi nieco nasze obawy, bo krążą plotki, że to miejsce nie należy w przekraczaniu do najłatwiejszych. To największe przejście graniczne z Senegalem, które dodatkowo wymaga przeprawienia auta promem przez rzekę. Dużo załatwiania, papierologii i historii o łapówkach, których unikamy jak ognia. Przejście Diama-Maka jako jedyne ma wybudowany most, więc wszystko przebiega dużo sprawniej.

     Trasa początkowo prowadzi nadal przez suche, bezkresne, piaszczyste bądź kamieniste pustkowia. Monotonną jazdę uatrakcyjniają jedynie częste wizyty wielbłądów na drodze.

     Powoli wkraczamy w rejon geograficzny Sahelu, ta część Afryki cechuje się klimatem półsuchym z porą deszczową trwającą tylko 2-3 miesiące w ciągu roku. Z tego względu te tereny mają duże problemy jeżeli chodzi o pozyskiwanie wody pitnej.

     Pora sucha trwa maksymalnie 10 miesięcy, roślinność jest głównie półpustynna i stepowa, wśród mieszkańców tych terenów dominuje koczownicze pasterstwo.

     Przez to, że obszar jest nawiedzany suszami, pociąga to za sobą liczne straty w ludziach i gospodarce regionu. W zasadzie Sahel powoli staje się pustynią.

     Im dalej na południe tym krajobraz zaczyna nam się wyraźnie zmieniać głównie za sprawą coraz częściej wystających z piasku akacjowych drzew.

     Powoli wkraczamy w kolejną szatę roślinną jaką jest sawanna, w krajobrazie zaczynają dominować niskie, rzadko rozproszone drzewa. W takim miejscu można już zapomnieć o porach roku, które znamy z Europy, tutaj wyróżnia się jedynie porę suszy trwającą od 5 do 7 miesięcy oraz w pozostałej części roku porę deszczową.

     Docieramy do Rosso, czwartego co do wielkości miasta Mauretanii i stolicy regionu At-Tarariza. Miejscowość leży nad rzeką Senegal, która jest jednocześnie granicą właśnie z Senegalem, to tutaj znajduje się punkt przeprawy promowej na trasie łączącej Nouakchott z Dakarem.

     Granica z Rosso zostanie na długo w naszej pamięci, a szczególnie odprawa po stronie Senegalu. W części Mauretańskiej zaraz w kolejce na prom zostajemy osaczeni przez naganiaczy oferujących swoją pomoc w załatwianiu formalności wyjazdowych.

     Mamy niecałe 20min do kursu ostatniego promu tego dnia, pierwsze co trzeba załatwić to bilety na prom, młody Mauretańczyk, który nam pomaga, twierdzi, że wtedy mamy pewność dotarcia na drugi brzeg jeszcze dzisiaj. Chłopaki chwilę negocjują ceny na niższą, osobową stawkę za busy, nie działa pokazywanie dowodu i wmawianie, że to auto osobowe, ostatecznie tylko my na "Renatę" dostajemy tańszy bilet, a za busy trzeba płacić jak za ciężarówkę.

     Kolejne okienka to odprawa paszportowa i na sam koniec jeszcze po stronie Mauretańskiej trzeba wykupić senegalskie ubezpieczenie OC, łączne opłaty wyniosły nas około 60EUR, a i tak udało nam się wytargować niższe stawki OC za trzy auta.

     Zostało już tylko wjechać na prom i opuścić Mauretanię, o dziwo, nikt nam nie zaglądał do aut i bagażników, tylko papierologia, opłaty i byliśmy wolni.

     Rzeka Senegal to jedna z dłuższych rzek zachodniej Afryki, łącznie z dopływami przekracza długość 1600km. Swoje źródło ma na terytorium Mali, a w dolnym biegu tworzy naturalną, całą długość granicy Mauretanii z Senegalem i wpada do Oceanu Atlantyckiego.

     W czasach kolonialnych śródlądowa żegluga była jedną z ważniejszych linii transportowych, dzisiaj transport odbywa się w dużej mierze wzdłuż biegnących brzegiem Senegalu dróg samochodowych. Rzeka swoją główną rolę zamieniła na źródło wody do nawadniania okolicznych pól uprawnych i pozostał jedynie mały ruch pasażerski w okolicach przejść granicznych.

     Prom przeznaczony jest głównie do przeprawy samochodów, piesi korzystają z pomocą taksówek wodnych, gdzie za drobną opłatą można przeprawić się na drugi brzeg.

     Transport odbywa się za pomocą niewielkich płaskodennych łodzi zwanych pirogami, które napędzane są siłą mięśni za pomocą wiosła, jeśli piroga ma zamontowany mały silnik spalinowy wtedy mówi się na nią peke-peke. Taka łódka idealnie nadaje się do poruszania po bardzo płytkiej wodzie i łatwo można ją wyciągnąć na brzeg.

     Pod panowaniem francuskim Mauretania i Senegal były jedną jednostką administracyjną, po ruchach niepodległościowych wytyczono granicę na rzece, dzieląc tym samym miasto pomiędzy dwa kraje. Dla rozróżnienia miasto po stronie senegalskiej nazywano się Rosso-Senegal.

     Odjeżdżamy z promu i zatrzymujemy się zaraz na bocznym klepisku, od razu plaga dzieciaków i młodzieży przybiega z wyciągniętymi rękami, czujemy się osaczeni, wszyscy wyrastają jak spod ziemi. Robi się tłoczna atmosfera, a sprawne rączki jednego z młodocianych Senegalczyków wędrują do półeczki gdzie leży mój telefon, Monika szybko opanowuje sytuacje i udaremnia próbę kradzieży. Od tej chwili wiemy, że trzeba pilnować się nawzajem i obserwować nasz dobytek.

     Kolejni naganiacze łapią nas w swoje sidła i ruszamy za nimi do odprawy paszportowej, posterunek policji znajduje się za bramami portu. W małym budyneczku policjant spisuje całą naszą grupę i kolejny raz budzimy naszą kreatywność w wymyślaniu zawodów. U panów mundurowych zostawiamy po 10EUR od auta, bo podobno taka jest opłata, ale oczywiście nikt nie da nam na nią żądnego potwierdzenia ani kwitka. Nasz próby negocjacji kończą się rzuceniem paszportów i ostatecznie jesteśmy zmuszeni uiścić tą kwotę.

     Od kontroli paszportowej jesteśmy prowadzeni do kolejnej blaszanej budki odprawy celnej. Tłumaczymy tam, że jesteśmy turystami z prywatnymi własnymi samochodami i docelowo kierujemy się do Gambii, a po drodze chcemy zwiedzić Senegal. Strasznie oporny celnik ciągle wmawia nam, że od nowego roku zmieniły się przepisy i nie ma możliwości wjechać do Senegalu swoim autem bez dokumenty Carnet de Passage.

     Urzędnik uporczywie twierdzi, że jedyną formą dostania się do Gambii jest eskorta, która kosztuje 300EUR, w cenie dostajemy żołnierza, który najkrótszą drogą jedzie z nami i zostawia nas na gambijskim przejściu granicznym. Długa kłótnia i tłumaczenia nie dają efektów, ciągle słyszymy "Eskort, eskort", za drzwiami zapada zmrok, a celnik oznajmia, że kończy już swoją pracę, a jutro możemy porozmawiać z szefem cła, który i tak potwierdzi jego wersję.

     Tym sposobem zostajemy na nocleg na ziemi niczyjej, jesteśmy odprawieni z Mauretanii, a do Senegalu nas nie wpuszczono. Nie czujemy się w tym miejscu bezpiecznie, a na dodatek mamy spędzić tu noc. Brak toalet, ogólnie panujący brud, śmieci i brak prywatności z ciągłym wzrokiem na sobie senegalskich band dzieciaków, to charakter tego nabrzeża.

     Auta udaje nam się przeparkować pod główne wejście budynku kontroli celnej i zapadamy w czujny sen.